Vogels van de Wadden

Vogels van de Wadden

De vogels in brons zijn alle afhankelijk van het Waddengebied voor overleving. Daarbij zijn de Wulp, Grutto, Noordse Stern en Watersnip ook nog vogels die op de rode lijst staan van de vogelbescherming.

Als liefhebber van het Waddengebied en van vogels wil ik deze schoonheid en kwetsbaarheid onder de aandacht brengen. Zo hoop ik bij te dragen aan de inzet voor en het behoud van dit bijzonder stuk natuur wat niet voor niets vanuit Unesco Werelderfgoed is.

Een voorbeeld: De Grutto

De grutto is het boegbeeld als vogel voor Nederland. In 2015 werd de grutto door het Nederlandse publiek gekozen tot Nationale Vogel.
Toch gaat het slecht met de aantallen grutto’s. Ze nemen sinds 1990 af met zo’n 5% per jaar. Daarom staan ze op de Rode Lijst van de Vogelbescherming Nederland.

Een voorbeeld: De Wulp

Met zijn prachtige latijnse naam “ Curlew, Numenius arquata” hoort bij de strandlopers (Scolopacidae)
De Wulp is de grootste steltlopersoort van onze contreien en heeft ook de langste snavel. In het voorjaar heeft hij een prachtige baltszang met aanzwellende fluittonen en lang aanhoudende trillers. Laat dit horen tijdens de baltsvlucht, waarbij hij na een kort boogje met snelle vleugelslagen uitzweeft op stilgehouden vleugels. Nederland is zowel in als buiten de broedtijd een belangrijk land voor de Wulp. Toch is hij een bedreigde diersoort en staat dus op de Rode Lijst.

Een voorbeeld: De Watersnip

De Watersnip staat op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels als ‘bedreigd’. Ten opzichte van de jaren vijftig van de vorige eeuw is hij met 75% afgenomen in aantal. Ook in grote delen van Europa is een afname te zien. De Watersnip heeft vooral te lijden onder de verdroging en ontginning van broedgebieden. Ook in boerenland is de Watersnip zeldzaam geworden, in Nederland nagenoeg tot reservaten beperkt, maar ook daar gaat het aantal vaak achteruit. Jacht, met name in Frankrijk, is een belangrijke oorzaak van sterfte onder watersnippen.

Een voorbeeld: De Noordse Stern

De noordse stern staat sinds 2017 op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels als ‘bedreigd’.
Deze prachtige vogels hangen zo mooi boven het water als ze zoeken naar eten. Dat heb je vast weleens gezien. Ze lijken sterk op de visdief, maar zijn te herkennen aan een aantal kenmerken. De snavel heeft meestal geen zwarte punt en z’n pootjes zijn wat korter. Verder is de kop, snavel en hals iets korter, en de staart juist wat langer; langer dan de vleugels.

De noordse stern heeft sterk te lijden gehad van de ineenstorting van de populatie in de jaren zestig, als gevolg van giflozing. De aantallen in Nederland schommelen, vanwege de ligging aan de periferie van het verspreidingsgebied, door overloop van broedparen uit het buitenland. De Noordse Sternen broeden in kolonies. Het broedsucces van de noordse stern is al jarenlang te laag om een populatie in stand te houden.

Stormvloeden zijn een belangrijke oorzaak van het mislukken van nesten. Het aantal hoge vloeden in het broedseizoen is recent toegenomen, vermoedelijk door klimaatverandering.
Belangrijk voor de Noordse Stern is het vergroten van kustdynamiek. Daardoor ontstaan pionier biotopen in het Waddengebied en vindt de soort weer meer broedplekken. De noordse stern kan meeliften op maatregelen voor visdief, zoals het aanleggen van veilige broedeilanden nabij goede voedselgebieden en het lokaal afrasteren van bestaande kolonies om predatie te voorkomen.

Verder moeten kolonies tegen recreanten worden beschermd, ook in de vestigingsfase. Een aantal belangrijke broedplaatsen in het Waddengebied is goed beschermd (Griend, Rottumerplaat), maar de broedplaatsen langs de Friese kust hebben te lijden onder verstoring. Naast het beschermen van de broedplaatsen is het belangrijk dat er voldoende voedsel voor de noordse stern te vinden is. Daarvoor moet de visserij verder verduurzamen.